
Komt er nu echt een landelijk vuurwerkverbod?
Komt er een landelijk vuurwerkverbod? De druk op het kabinet neemt toe. Het CDA was altijd tegen, maar is inmiddels om. Maandagmiddag was er een Kamerdebat. Burgemeesters in de provincie Utrecht kijken er reikhalzend naar uit, want lokale vuurwerkverboden halen vooralsnog weinig uit. “Deze gekkigheid moet stoppen.”
Gemeenten willen zo snel mogelijk korte metten kunnen maken met de jaarlijkse schadepost en het geweld tegen hulpverleners, zoals in Kanaleneiland. Een filmpje van vuurwerkgevechten en racende auto’s in de Utrechtse wijk zorgde begin deze maand voor afschuw. Niet alleen lokaal. Landelijk groeit het besef dat Oud en Nieuw niet meer het feestje van weleer is. De vuurwerktraditie gaat gepaard met toenemend geweld, schade en letsel.
Bij de afgelopen jaarwisseling werden 295 politiemensen en 49 andere hulpverleners slachtoffer van geweldsincidenten, meldde het kabinet begin deze maand. Dat is meer dan in voorgaande jaren.
Tijdens de afgelopen jaarwisseling hebben zeker 187 mensen oogletsel opgelopen door vuurwerk, het hoogste aantal in tien jaar. Gemeenten rapporteerden bovendien grote schadeposten dan voorgaande jaren.
“Ik hoop dat het landelijke vuurwerkverbod er komt, ik ga zeker kijken naar het Kamerdebat” – Burgemeester Naafs van Utrechtse Heuvelrug
De VVD was altijd tegen een landelijk verbod, maar steeds meer burgemeesters van de partij zijn voor. Frits Naafs van Utrechtse Heuvelrug bijvoorbeeld, al wil hij van de partijpolitiek weinig horen. “Ik ben vooral van de inwoners”, reageert hij. “Ik hoop gewoon dat het landelijke vuurwerkverbod er komt en je ziet het draagvlak daarvoor ook toenemen. Ik ga het Kamerdebat zeker volgen.”
Naafs ziet dat het vuurwerkverbod in zijn gemeente nog niet optimaal werkt. Ook omdat het wel gewoon verkocht wordt en de pakkans minimaal is als je wat afsteekt. “Het was een mooie traditie, maar het vuurwerk veel zwaarder geworden.”
Het huidige beleid is ook moeilijk te begrijpen voor inwoners en ondernemers, vindt Naafs. “De paradox dat consumentenvuurwerk op basis van landelijke regelgeving nog steeds mag worden verkocht, gekocht en in bezit gehouden, bemoeilijkt de handhaving.”
“Volstrekt onacceptabel”
Burgemeester Rob Metz van Soest, eveneens van VVD-huize, voerde twee jaar geleden al een lokaal vuurwerkverbod in. In zijn gemeente wordt ook veel gecontroleerd op het bezit van illegaal vuurwerk. Metz ziet dat de genomen maatregelen “helaas maar beperkt effect” hebben, zegt hij in rapportage over de jaarwisseling. “Daarom blijf ik als burgemeester pleiten voor landelijke regels.”
Jongeren in de wijk Smitsveen bestookten afgelopen jaarwisseling de politie en elkaar met zwaar vuurwerk. Daardoor moesten agenten zich tijdelijk terugtrekken. “Volstrekt onacceptabel”, vindt Metz.
“Boetes van honderden euro’s bij bezit Cobra’s” – Burgemeester Fröhlich van Vijfheerenlanden
Partijloos-burgemeester Sjors Fröhlich van de gemeente Vijfheerenlanden zag afgelopen Oud en Nieuw ernstig vuurwerkletsel in Ameide en plaatste op X een filmpje van een explosie in Leerdam met de tekst “werkelijk krankzinnig”.
Fröhlich zegt erg benieuwd te zijn naar het Kamerdebat. “Ik hoop dat er vooral maatregelen komen die niet alleen het afsteken maar ook het bezit en thuis hebben van Cobra’s of shells veel harder aanpakken met zware boetes van honderden euro’s. Een vuurwerkverbod werkt alleen als het landelijk wordt en er voldoende handhavingscapaciteit beschikbaar is.”
Ook Nieuwegein is voor een landelijk vuurwerkverbod. De gemeenteraad schaarde zich vorige week achter burgemeester Marijke van Beukering (D66) die eerder een oproep deed aan politiek Den Haag. De VVD stemde tegen de motie.
Burgemeester Victor Molkenboer (PvdA) van Woerden steunt een landelijk vuurwerkverbod. Nog liever ziet hij een Europees verbod om vuurwerk te verkopen en af te steken.
Vuurwerkramp
Danny de Vries (CDA), burgervader van Oudewater, maakte in 2000 de vuurwerkramp in Enschede mee. Hij draaide als verslaggever van RTV Oost beroemde beelden van de enorme explosie. “Dan weet je wel hoe ik erover denk. Ik steun een landelijk verbod vanwege het geweld tegen hulpverleners, de gewonden en de schade die vuurwerk veroorzaakt.”
Een lokaal verbod is niet te handhaven, zegt De Vries. “De tijd is nu echt rijp voor een landelijke aanpak.” De burgemeester ziet ook graag dat vuurwerkopslagplaatsen verdwijnen uit woonwijken. “Het zijn er nog steeds 400 tot 450.”
Stichtse Vecht pleit ook voor een landelijke aanpak. “Het is een discussie (en besluit) dat het lokale gezag overstijgt.” Eemnes denkt er hetzelfde over. “Een lokaal verbod is niet handhaafbaar.”
Doden en verminkten
Woudenberg is klip en klaar. “De Onderzoeksraad voor Veiligheid heeft in een zeer uitgebreid en indringend rapport uiteengezet wat de gevolgen zijn van onze vuurwerktraditie: dodelijke slachtoffers, voor het leven verminkte kinderen, grote impact op de openbare orde en veiligheid, angst en stress bij dieren.”
Lokale afsteekverboden blijven het mogelijk maken om vuurwerk legaal te kopen in een gemeente, stipt Woudenberg aan. “De handhaafbaarheid is daarmee nagenoeg onmogelijk. Enkel een landelijk vuurwerkverbod zou soelaas kunnen bieden.”
VVD-prominent Van Zanen
Burgemeesters van grote en middelgrote steden, waaronder Utrecht en Amersfoort, vinden het eveneens tijd voor een landelijke aanpak.
Ook burgemeester Jan van Zanen van Den Haag, een VVD-prominent en oud-burgemeester van Utrecht, roept op tot een algeheel verbod. “Dat de ME vijf keer moest uitrukken, is niet normaal”, zei hij eerder.
Breed gedragen
De oproep tot een landelijk verbod wordt breed gedragen door onder meer oogartsen, traumachirurgen, plastisch chirurgen, dierenwelzijnsorganisaties, gemeenten en diverse hulpverleningsinstanties, blijkt uit een ondertekend manifest.
Ziekenhuizen doen eenzelfde appèl op politiek Den Haag, net als de Nationale Politie. “Het is toch absurd dat het gehele jaar door geweld tegen hulpverleners niet door de beugel kan en we tijdens de jaarwisseling als maatschappij een oogje dichtknijpen?”, zei korpschef na de jaarwisseling.
Schietschijf
CDA-leider Henri Bontenbal maakte onlangs bekend dat zijn partij het standpunt over vuurwerk wijzigt. Hij zei het onacceptabel te vinden dat agenten, brandweermensen en ambulancepersoneel tijdens de jaarwisseling als “schietschijf” worden gebruikt. “Je kunt niet steeds zeggen dat je pal achter onze politie en hulpverleners staat, maar één keer per jaar wegkijken.”
De VVD en NSC, zeggen tegen een landelijk verbod te gaan stemmen, waarmee er geen meerderheid zou zijn. Tocht lijkt de deur niet helemaal dicht. VVD-Kamerlid Ingrid Michon zegt dat haar partij het idee van een vuurwerkverbod wel bespreekt. “Natuurlijk stopt ons denken niet. Ik vind wat politie en hulpverleners meemaken absoluut vreselijk. Het probleem zit in knalvuurwerk en pijlen, die al verboden zijn.” De VVD wil antwoorden op vragen over de handhaving van een uitgebreid vuurwerkverbod en hoe voorkomen wordt illegaal vuurwerk het land in komt.
Foto: Ingezonden