Het verhaal van de gevluchte kunstenaar hangt in het Stadsmuseum

In het Stadsmuseum Woerden was dinsdagavond de opening van een toevoeging bij de huidige expositie: Leo Gestel & Gustave De Smet, Vluchtelingen – Zielsverwanten. Woerdense en gevluchte kunstenaars ondergingen een creatieve samenwerking. Vaak geïnspireerd door elkaar, werkten alle negen vrouwen samen aan hun ’thuis’-verhaal op het doek.

De Vlaamse kunstenaar Gustave De Smet trok in de Eerste Wereldoorlog als een van de velen van België naar Nederland. Later keerde hij weer terug naar zijn land van herkomst en ving De Smet zelf de Nederlandse kunstenaar Leo Gestel op. Door de jaren heen beïnvloedden de kunstenaars elkaar zowel in stijl als onderwerpkeuze. Zo ontstond er een hechte vriendschap. Met de samenkomst van verschillende kunstenaars uit gevluchte landen en uit Woerden probeert het Stadsmuseum een creatieve connectie tussen hen op te zetten.

De opening is drukbezocht. De curator van het Stadsmuseum, Stephanie Rompa, opent de avond. Ze vertelt over de spannende beginmomenten van dit proces: “Eerst merkten we op dat wij en de kunstenaars het toch best spannend vonden. Relaties kun je niet sturen of dwingen. Langzamerhand onderstonden er groepen en begon het te werken.” Ook benadrukt ze het belang van deze tentoonstelling, vooral nu: “De vluchtelingenproblematiek is nu super actueel. Het is goed om stil te blijven staan bij het verhaal van de vluchteling.”

Carola Deurwaarder heeft voor het Stadsmuseum alle negen kunstenaars geïnterviewd. Zij nodigt, voordat ze aan haar verhaal begint, alle vrouwen uit om bij haar te gaan staan, “want het gaat ten slotte over hen”. Ze vertelt dat de leidraad in de kunst van de vrouwen bijna altijd terecht komt bij ‘thuis’.

“Thuis komen, wat is dat nou eigenlijk?” Daar ging het vaak over in de interviews die Carola Deurwaarder met de vrouwen had. Deze interviews zijn te zien op een beeldscherm middenin de expositieruimte omringd door de kunst. Daar zie je de negen vrouwen op een scherm afgebeeld en kan je het verhaal van een kunstenaar naar keuze aanklikken.

Zo is daar bijvoorbeeld het verhaal van de Oekraïense Anna-Maria Boyko. Zij startte met de inspiratie op te halen vanuit foto’s die op haar telefoon staan. Zij denkt bij thuis aan de laatste herinnering die zij had in haar eigen land. “Ik schilderde de herinnering van mijn thuisstad. Toen sneeuwde het flink,” vertelt ze aan RPL. Die witte wereld is verwerkt in haar schilderij. “Ik heb mezelf afgebeeld als mijn jonge, kleine ik.”

Enthousiast voegt Anna daaraan toe: “Dit is mijn eerste expositie ooit. Ik ben enorm blij dat ik hier mag staan met mijn eigen kunstwerk.”

De kunst bekijken en de verhalen aanhoren kan nog tot het einde van de tentoonstelling Leo Gestel & Gustave De Smet, Vluchtelingen – Zielsverwanten. Dit duurt tot en met 6 april 2025.

Foto’s: Sacha ten Hove