Bijzondere drinkhoorn uit 1873 te zien in het Zilvermuseum

SCHOONHOVEN- Tot 1 december 2024 glanst er weer een bijzonder bruikleen in het Nederlands Zilvermuseum, namelijk een rijkgedecoreerde drinkhoorn van kristal en zilver, vervaardigd door Mattheus van Kempen in 1873.

Deze unieke drinkhoorn is een cadeau ter ere van het 550-jarige jubileum van de dijkcontroles door het Hoogheemraadschap Lekdijk Bovendams. Het herinnert aan de cruciale rol die waterbeheer speelt in het beschermen van gemeenschappen tegen overstromingen.

Strijd tegen water
De drinkhoorn staat symbool voor de eeuwenoude strijd tegen het water in Nederland. 400 jaar geleden, op 1 januari 1624 brak de dijk door bij Tull en ’t Waal, waardoor het hele gebied tussen Utrecht en Woerden onder water kwam te staan.

Het Hoogheemraadschap Lekdijk Bovendams, nu onderdeel van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, gaf eeuwigdurende obligaties uit om het herstel te financieren. Obligaties zijn soort leningen die met rente worden terugbetaald.

Aan de obligatiehouders, waarvan er een in het bezit is van de New York Stock Exchange, betaalt het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden tot op de dag van vandaag rente van 15 euro per jaar.

Een eerbetoon
De oorsprong van de dijkcontroles gaat nog verder terug. Rond 1320 braken de dijken bij Tull en ’t Waal meerdere keren door, wat leidde tot de oprichting van een college dat vanaf 1323 de dijken jaarlijks controleerde op aanwijzing van bisschop Jan van Diest.

Precies 550 jaar na deze eerste controle in 1873 werd dit jubileum feestelijk gevierd. Dit begon met een inspectie van de dijk op 11 november, gevolgd door een diner in het dijkhuis van Schalkwijk. Tijdens dit diner kreeg het college dat verantwoordelijk was voor de dijkcontroles een rijkgedecoreerde drinkhoorn geschonken ter ere van het 550-jarige jubileum.

De hoorn is van zilver en kristal en werd uitgevoerd door de fabriek Johannes Mattheus van Kempen en zonen. Het Zilvermuseum bezit veel van zijn beroemde werken.  

De drinkhoorn in detail
De voet van de drinkhoorn toont een mythologische dolfijn, omringd door waterplanten, waaruit een brede waterstraal stroomt, symbolisch voor de rivier de Lek. De verheven rand stelt de waterkering van de Lekdijk Bovendams voor, en op de voet zijn de wapenschilden van belangrijke functionarissen te zien.

De kristallen drinkbeker, bekroond door een leeuw met het wapen van de Lekdijk Bovendams en schilden van bisschop Jan van Diest met de jaartallen 1323 en 1873, rust bovenop de voet. Het zilveren deksel is versierd met de wapenschilden van de voormalige leden van het college.

Tentoongesteld
De drinkhoorn is voor het eerst sinds lange tijd voor een groot publiek te zien en een tastbare herinnering aan de voortdurende inspanningen en toewijding van het Hoogheemraadschap in de strijd tegen het water.

“Kom de hoorn van dichtbij bewonderen en pak gelijk de fietsroute mee, die je voert langs belangrijke historische punten in de regio zoals Gemaal de Hooge Boezem in Haastrecht en natuurlijk de Lekdijk.”